Rolniczy Handel Detaliczny, w skrócie nazywany RHD – jest to handel detaliczny polegający na wyprodukowaniu żywności, która zawierać musi chociaż jednej składnik z własnej uprawy, hodowli albo chowu. Równocześnie jest to zbywanie żywności końcowym konsumentom, bądź zakładom zajmującym się handlem detalicznym o przeznaczeniu finalizacji z konsumentem finalnym.
Wcześniej, aby rolnicy oraz osoby zajmujące się wyrobem domowych przetworów mogły je sprzedać, musiały posiadać własną działalność, jednak teraz dzięki RHD nie ma takiej potrzeby.
Dzięki tym zmianom mają możliwość sprzedaży bez:
- Otwierania firmy;
- Płacenia składek ZUS oraz VAT;
- Uiszczania opłaty z podatku dochodowego, inaczej PIT – do kwoty 100 tys. przychodu;
W jaki sposób dokonać rejestracji Rolniczego Handlu Detalicznego?
Sama procedura nie jest skomplikowana, ale trwają one nawet do kilkudziesięciu dni. Jak więc krok po kroku wygląda ten proces?
- Badania – dana osoba zobowiązana jest do wykonania badań, jeśli chce działać na sprzedaży żywności. Takie badania wykonuje się w danym oddziale sanitarno-epidemiologicznym, oddając próbkę kału.
- Wniosek o zarejestrowanie – jeśli chcemy założyć Rolniczy Handel Detaliczny, musimy spełnić przepisy. Jednak w przypadku rejestracji RHD, mamy ułatwienie podczas rejestrowania działalności w Sanepidzie. Musimy tylko złożyć pisemny wniosek o wpis do rejestru zakładu. Nie mamy obowiązku posiadania projektu technologicznego naszego zakładu potwierdzonego przez powiatowego weterynarza.
Wniosek taki składamy na określony czas przed rozpoczęciem działalności, w zależności od rodzaju produkcji i sprzedaży, np.:
- Produkty roślinne 14 dni przed rozpoczęciem – do powiatowej stacji Sanepidu;
- Produkty zwierzęce albo zwierzęco-roślinne na 30 dni przed rozpoczęciem – do powiatowego Lekarza weterynarii;
- Założenie księgi HACCP – w niektórych sytuacjach wymagane jest założenie i prowadzenie RHD wymaga prowadzenie dokumentacji HACCP (GMP/GHP). Jeśli chcesz oferować gotowe posiłki, pieczywo czy wyroby cukiernicze oraz planujesz przechowywanie tych produktów, czy transport musisz prowadzić księgę HACCP.
Jeśli prowadzisz handel produktami, które nie są przetworzone, nie masz obowiązku prowadzić takiej księgi, np. takimi jak:
- Świeże mleko;
- Surowa śmietana;
- Jaja nieprzetworzone w skorupce;
- Miód oraz produkty pszczele nieprzetworzone;
- Produkty pochodzenia niezwierzęcego, które nie zostały poddane obróbce;
Kto może skorzystać z opcji prowadzenia Rolniczego Handlu Detalicznego?
Tak naprawdę wszyscy mogą prowadzić działalność RHD, którzy zajmują się produkcją żywności w gospodarstwie rolnym. Zasadą do prowadzenia takiej działalności jest korzystanie z własnych składników.
Co możemy oferować działając w RHD?
Opierając się o przepisy RHD do sprzedaży możemy dopuścić takie produkty jak:
- Wyroby pochodzenia roślinnego;
- Wyroby pochodzenia zwierzęcego;
- Oleje;
- Pieczywo;
- Dżemy i inne przetwory z owoców i warzyw;
- Soki warzywne oraz owocowe;
- Produkty mleczne;
- Przetwory zbożowe;
- Gotowe posiłki, bez mięs.
Działalność Rolniczego Handlu Detalicznego – kontrole
Prowadząc Rolniczy Handel Detaliczny, również jesteśmy objęci kontrolami. W zależności, jaką sprzedaż prowadzimy, taka instytucja zostaje nam przydzielona.
Inspekcja Weterynaryjna w przypadku sprzedaży produktów pochodzenia zwierzęcego oraz niezwierzęcego i zwierzęcego. Inspekcja Sanitarna odpowiedzialna jest za kontrole w przypadku sprzedaży produktów pochodzenia niezwierzęcego. Natomiast za kontrolowanie jakości oraz prawidłowe oznaczenia produktów odpowiada Inspekcja jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (produkty mogą posiadać oznaczenia „produkt pochodzenia polskiego”).
Prowadząc działalność RHD, możemy korzystać z kuchni domowej, jednak musi być ona przystosowana pod przepisy sanitarne oraz przejść odbiór Sanepidu.
Jakie informacje muszą znajdować się na etykietach naszych produktów?
Podejmując się sprzedaży produktów własnego wyrobu w ramach Rolniczego Handlu Detalicznego, musimy mieć odpowiednie oznaczenia. Dane te zamieszczamy na opakowaniu bądź etykiecie.
- Nazwa produktu – ustalamy ją na podstawie zasad, które są opisane w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, patrz Dz.U. z 2015 r. poz. 29 ze zm.
- Wyszczególnienie składników – powinny zostać wymienione w kolejności malejącej. Nie jest konieczne opisywanie produktów, które składają się tylko z jednego składnika.
W przypadku RHD nie jest konieczne zamieszczanie wartości odżywczych danych produktów.
Sprzedaż – gdzie możemy ją prowadzić?
Są przepisy, które określają, gdzie możemy sprzedawać nasze produkty. Miejscem wskazanym m.in. jest lokalny rynek. Jednocześnie możemy też prowadzić sprzedaż do takich placówek jak sklepy, stołówki czy restauracje, które określane są jako zakłady prowadzące handel z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego. W tym przypadku sprzedaż nie ma narzuconych ograniczeń ilościowych i obszaru.
Sprzedaż produktów zakładom ma jednak swoje ograniczenia limitowe oraz obszarowe. Jeśli sprzedajemy produkty pochodzenia niezwierzęcego, możemy prowadzić sprzedaż na terenie całego kraju, jeśli sprzedajemy produkty zwierzęce, odbywa się ona na obszarze danego województwa, w których prowadzona jest produkcja.
Dotacje na Rolniczy Handel Detaliczny
O dotację dla działalności może starać się każdy, kto ją prowadzi. Taka dotacja pozwala na pokrycie części kosztów związanych z inwestycją w RHD. Co wchodzi w skład zwrotu poniesionych kosztów?
- Zakup maszyn, urządzeń oraz wyposażenia, które są niezbędne do prowadzenia działalności wytwarzanie produktów;
- Zakup oraz instalacja maszyn lub urządzeń do odpowiedniego przetwarzania i przechowywania produktów;
- Zakup kontenerów, gdzie prowadzona będzie działalność;
- Koszty budowy czy modernizacji budynku wykorzystywanego do prowadzenia działalności;
- Oprogramowania;
- Środków transportu.
W 2024 roku przewidziana dotacja ma wynieść 500 tysięcy złotych. Jest to kwota, która obejmuje cały okres dotacji. Rozumiemy przez to, że każdy ubiegający się o nią, ma możliwość kilkukrotnie składać wniosek, jednak sumując pomoc finansową, nie może ona przekroczyć 500 tys. zł.